Ο καρκίνος αποτελεί τη δεύτερη πιο συχνή αιτία θανάτου παγκοσμίως και φαίνεται να συσχετίζεται με τη διατροφή σε ένα ποσοστό 30%-35%. Πιο συγκεκριμένα, οι περιπτώσεις καρκίνου του παχέος εντέρου και του προστάτη συνδέονται με τη διατροφή σε ένα ποσοστό 70%, οι καρκίνοι του στήθους, του ενδομητρίου, του παγκρέατος και της χοληδόχου κύστης σε ποσοστό 50%, ενώ η σύνδεση της διατροφής με καρκίνους του πνεύμονα, του στόματος, του οισοφάγου και της ουροδόχου κύστης είναι μικρότερη, κοντά στο 20%. Η χορτοφαγία μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην πρόληψη του καρκίνου.
Αντιοξειδωτικά Συστατικά
Οι φυτικές τροφές περιέχουν πολλά προστατευτικά συστατικά ενάντια στον καρκίνο, τα οποία είτε δρουν μεμονωμένα, είτε συνδυαστικά μεταξύ τους. Οι φυτικές ίνες, οι βιταμίνες C, Ε και το φυλλικό οξύ, το σελήνιο, τα καροτενοειδή (κυρίως β-καροτένιο, λυκοπένιο, λουτεΐνη), τα φλαβονοειδή και κάποια άλλα φυτοχημικά συστατικά έχουν μελετηθεί εκτεταμένα για τη σημαντική αντικαρκινική τους δράση. Φαίνεται μάλιστα πως συμβάλλουν στην πρόληψη του καρκίνου, ενισχύοντας το ανοσοποιητικό σύστημα, μειώνοντας τις οξειδωτικές βλάβες, απομακρύνοντας τις καρκινογόνες ουσίες και προστατεύοντας το DNA των κυττάρων.
Γλυκαιμικός Δείκτης
Ο χαμηλός γλυκαιμικός δείκτης των περισσοτέρων φυτικών τροφίμων αποτελεί ένα ακόμη πλεονέκτημα της χορτοφαγίας έναντι του καρκίνου. Η κατανάλωση τροφίμων με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, φαίνεται να προστατεύει από διάφορους τύπους καρκίνου, ιδιαίτερα του παχέος εντέρου και του ενδομητρίου.
Επεξεργασμένα προϊόντα κρέατος
Η μη κατανάλωση κρέατος από τους χορτοφάγους, μειώνει αυτομάτως την πιθανότητα προσβολής, τουλάχιστον από ορισμένους τύπους καρκίνου. Η αυξημένη κατανάλωση κόκκινου κρέατος (χοιρινού, βοδινού, αρνίσιου) και επεξεργασμένων κρεάτων, έχει συσχετιστεί με αύξηση του κινδύνου για διάφορες μορφές καρκίνου και ειδικότερα για τον καρκίνο του παχέος εντέρου.
Υγιέστερο σωματικό βάρος
Όμως τα πλεονεκτήματα της χορτοφαγίας δεν σταματούν εδώ. Όπως ήδη έχει αναφερθεί, οι χορτοφάγοι έχουν υγιέστερο σωματικό βάρος σε σχέση με τους ανθρώπους που καταναλώνουν κρέας. Η παχυσαρκία από μόνη της αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο για καρκίνο. Πιο συγκεκριμένα, το αυξημένο σωματικό λίπος έχει φανεί από έρευνες ότι αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο του οισοφάγου, του παγκρέατος, του παχέος εντέρου, του στήθους και του ενδομητρίου.
Φρούτα και λαχανικά
Για όλους τους παραπάνω λόγους, το Αμερικανικό Ινστιτούτο Έρευνας για τον Καρκίνο συνιστά καθημερινή κατανάλωση τουλάχιστον 400 γραμ. (5 μερίδων) φρούτων και λαχανικών. Στον παρακάτω πίνακα αναφέρονται οι φυτικές τροφές που φαίνεται να συγκεντρώνουν τις ισχυρότερες ενδείξεις στη μείωση εκδήλωσης συγκεκριμένων τύπων καρκίνου.
| Τρόφιμα πλούσια σε: | Τύπος καρκίνου από τον οποίο προστατεύουν: |
|---|---|
| Φυτικές ίνες (Δημητριακά ολικής, λαχανικά, όσπρια, φρούτα) | Παχέος εντέρου |
| Μη αμυλούχα λαχανικά | Στόματος, φάρυγγα, λάρυγγα, οισοφάγου, στομάχου |
| Κρεμμύδι, Σκόρδο, Πράσα | Στομάχου |
| Σκόρδο | Παχέος εντέρου |
| Φρούτα | Στόματος, φάρυγγα, λάρυγγα, οισοφάγου, στομάχου, πνεύμονα |
| Καροτενοειδή (Σπανάκι, μαρούλι, ρόκα, αρακάς, μπρόκολο, πράσο) | Στόματος, φάρυγγα, λάρυγγα, πνεύμονα |
| β-καροτένιο (Καρότα, κόκκινες πιπεριές, σπανάκι) | Οισοφάγου |
| Φυλλικό οξύ (Σπανάκι, μπρόκολο, όσπρια, φιστίκια) | Πάγκρεας |
| Λυκοπένιο (Ντομάτα, καρπούζι) | Προστάτη |
| Βιταμίνη C (Εσπεριδοειδή, φράουλες, ακτινίδιο, μπρόκολο) | Οισοφάγου |
| Σελήνιο (Δημητριακά ολικής, φιστίκια, ηλιόσπορος) | Προστάτη |
[ Πηγή: American Institute for Cancer Research ]
Φυτικές τροφές και φυτοφάρμακα
Πολλοί είναι οι καταναλωτές που αποφεύγουν την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών από τον φόβο των φυτοφαρμάκων ή προβληματίζονται γύρω από την κατανάλωσή τους. Απέναντι σε αυτόν τον προβληματισμό, επιστήμονες του Environmental Working Group (EWG), ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού που εδρεύει στην Ουάσινγκτον των ΗΠΑ, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα οφέλη των φρούτων και λαχανικών είναι πολύ περισσότερα από τον πιθανό κίνδυνο έκθεσης στα φυτοφάρμακα.
Μάλιστα, εξέδωσαν λίστα με τα πιο επιβαρυμένα σε φυτοφάρμακα, φρούτα και λαχανικά, αξιοποιώντας δεδομένα αναλύσεων του USDA (Τμήμα Γεωργίας των Ηνωμένων Πολιτειών) προτρέποντας ωστόσο τους καταναλωτές, όχι να μη καταναλώνουν φρούτα και λαχανικά, αλλά να γίνουν πιο συνειδητοποιημένοι καταναλωτές και να μάθουν πότε αξίζει να επιλέγουν βιολογικά φρούτα και λαχανικά.
Σύμφωνα με τη λίστα αυτή, τα πιο επιβαρυμένα φρούτα και λαχανικά είναι τα μήλα, οι φράουλες, τα σταφύλια, το σέλερι, οι κόκκινες πιπεριές, τα ροδάκινα, τα νεκταρίνια, τα αγγουράκια, οι πατάτες και τα ντοματίνια. Από τα λιγότερα επιβαρυμένα είναι τα κρεμμύδια, ο ανανάς, το καλαμπόκι, τα σπαράγγια, οι μελιτζάνες, τα μανιτάρια, το καρπούζι, οι μπανάνες και το κουνουπίδι.
Βιβλίο για χορτοφαγία κατά καρκίνου
Αν σας ενδιαφέρει να μάθετε περισσότερα σχετικά με το πως η χορτοφαγία προστατεύει από διάφορους τύπους καρκίνου, μπορείτε να διαβάσετε το πρώτο χορτοφαγικό βιβλίο που κυκλοφόρησε στην Ελλάδα, το 2013 με τίτλο: Κρέας; Όχι ευχαριστώ: Οδηγός διατροφής για χορτοφάγους, από τις εκδόσεις medΝutrition Publications.
Άρθρο του Κούτσικα Κωνσταντίνου, Διαιτολόγου – Διατροφολόγου
[ Πηγή: https://www.plantbased.gr/xortofagia-kata-karkinou/ ]
Βιβλιογραφία
- Lanou A, Svenson B. Reduced cancer risk in vegetarians: an analysis of recent reports. Cancer Management and Research 2011:3 1–8
- Global Cancer Facts & Figures, 2nd Edition. Atlanta: American Cancer Society; 2011.
- Willett WC. Diet and cancer. Oncologist. 2000;5:393–404.
- World Cancer Research Fund. Food, Nutrition, Physical Activity, and the Prevention of Cancer: A Global Perspective. Washington, DC: American Institute for Cancer Research; 2007:22-25.